Ámiwdárya rayonı xalqı ruw-ruw hám awıl-awıl bolıp birlesip, partaw jerlerdi ózlestirip, jańa jerlerge qonıs basa baslaǵan. Quwrap qalǵan ózekshelerdiń orınlarınan ayaqtan suwǵarılatuǵın jerler ushın japlar qazılǵan. Biyik jerlerde diyxanshılıq etiw ushın háwizler kazılıp, karizler qurılıp, shıǵırlar járdeminde suwǵarıp egin egilgen. Jer súriw, tógin tógiw, arba aydaw, shıǵır aydaw, egindi túyeklew jumıslarınьsh bári kúsh kólikler járdemindealıp barǵan. Ámiwdárya rayonı topıraǵında Qaraqalpaqstan hám Xorezm jurtında egiletuǵın barlık miywe hám diyxanshılık túrleri egilgen. Ámiwdárya rayonı xalqı diyqanshılıqtan mol ónim jetistiretuǵın ataqlı jergilikli agronom hám atayı diyqanları bolǵan.
Paxta jetilistiriw boyınsha Ámiwdárya rayonı burınǵı awqam dáwirinde de hám házirge dáwirde de Qaraqalpaqstan Respublikasında eń salmaqlı ornı bar, 1984-1986 jıllarda “Paxta isi” boyınsha juwapkershilikke tartılǵanlardıń da sanı basqa rayonlarǵa qaraǵanda ádewir kóbirek.
Usınday xalqı miynetkesh, ornı úlken rayonǵa gezektegi ekinshi ret ilimiy sapar (birinshi sapar 2019-jıl 30-31 yanvarь kúnleri bolǵan edi) 2021-jıl noyabr ayınıń 26-27- sánelerinde Berdaq atındaǵı Qaraqalpaq mámleketlik universiteti quramındaǵı Repressiya qurbanların eslew muzeyi direktorı A.Qudiyarov, muzey xızmetkeri A.Alimbetov, Tariyx fakulteti 4-kurs studenti Yunus Yuldashevlar muzey ekspoziciyasın jańa materiallar menen bayıtıw maqsetinde Ámiwdárya rayonında ilimiy saparǵa barıp qayttı. Elimizde dawam baslanǵan pandemiya sebepli aymaqlarǵa shólkemlestirilip turǵan ilimiy saparlar kóp waqıtlar dawamında toqtap qalǵan edi, usı jılı sentyabrь ayınan baslap ilimiy saparǵa shıǵıw, muzey ushın eksponat jıynaw jumısları qaytadan dawam ettirilip kelmekte.
Sapar dawamında Ámiwdárya rayonı Chaykól APJ, Paraxatshılıq kóshesi, 171 -jay turǵını 1986 jılı «Paxta isi» boyınsha irkiwge alınǵan Axmetov Allayardıń balası Ametov Taxirdıń shańaraǵında bolıp ákesiniń jumıs islegen waqıtlarındaǵı súwretleri, irkiwge alınǵan hám aqlanǵanlıǵı haqqındaǵı hújjetleri, ayırım medal hám ordenleri muzeyge eksponat retinde alındı. Jáne de Ámiwdárya rayonı Chaykól APJ turǵını 1986- jılı «Paxta isi» boyınsha irkiwge alınǵan burınǵı Lenin atındaǵı kolxozda bas injener lawazımında islegen Sultanov Atamuratovtıń shańaraǵına barıp onıń ómirlik joldası Sultanova Perde apa menen ushırasıp, sol dáwirdegi kórgen qıyınshılıqları jazıp alındı hám muzey ekspoziciyası ushın onıń da jumıs islegen waqıtlarındaǵı súwretleri, irkiwge alınǵan hám aqlanǵanlıǵı haqqındaǵı hújjetleri muzey ekspoziciyası ushın alındı. Bunnan basqa xızmet saparı waqtında 1984-1986-jılları “Paxta isi” boyınsha irkiwge alınǵan Yuldash Fayzullaev, Eshimbet Kenjaev, Umar Yuldashev, Shukurulla Gulmanov, Sabur Babajanov, Yuldash Sabirovlardıń shańaraǵında bolıp, olardıń jeke ózleri paydalanılǵan buyımları, irkiwge alınǵanlıgı haqqındaǵı hújjetler hám sol dáwirdegi jumıs waqtında túsken súwretleri muzeyge alındı.
Sapar dawamında jıynalǵan tariyxıy zatlar, foto hám hújjetler, qoljazbalar muzey ekspoziciyasın bayıtıw menen birge keleshekte muzeyde studentler, magistrantlar hám jas ilimiy xızmetkerler ushın paydalanatuǵın ilimiy baza retinde paydalanıw múmkin.
A.Mambetkarimova
Muzey xızmetkeri
